پمپ گل کش

پمپ گل کش یکی از انواع تجهیزات پمپاژ مایعات به شمار می‌رود که برای انتقال مایعات حاوی ذرات جامد معلق مانند لجن، گل و لای به کار می‌رود. پمپ‌های گل کش دارای ساختار ویژه‌ای هستند که اجازه عبور و پمپاژ ذرات بزرگ بدون گرفتگی یا سایش پمپ را می‌دهد. 

از جمله کاربردهای رایج این پمپ‌ها می‌توان به تخلیه فاضلاب‌های شهری و صنعتی، پساب تصفیه‌خانه‌ها، لجن کارخانجات شیمیایی و نفتی اشاره کرد. پمپ‌های گل کش بسته به شرایط کاربرد در انواع مختلفی طراحی و عرضه می‌شوند.

پمپ گل کش چیست؟

پمپ گل کش نوعی پمپ گریز از مرکز است که برای پمپاژ سیالاتی با غلظت بالا و حاوی ذرات جامد مانند آب گل آلود، فاضلاب و پساب صنعتی استفاده می شود. این پمپ ها دارای پروانه ای هستند که از جنس های مقاوم در برابر سایش مانند چدن، فولاد ضد زنگ یا پلیمر ساخته شده اند.

اجزای اصلی پمپ گل کش عبارتند از:

پروانه: پروانه اصلی ترین جزء پمپ گل کش است که وظیفه پمپاژ سیال را بر عهده دارد. پروانه های پمپ های گل کش معمولاً از جنس های مقاوم در برابر سایش مانند چدن، فولاد ضد زنگ یا پلیمر ساخته می شوند.

روتور: روتور جزء دیگری از پمپ گل کش است که پروانه را به حرکت در می آورد. روتور معمولاً از جنس فولاد ضد زنگ یا فولاد آلیاژی ساخته می شود.

بدنه پمپ: بدنه پمپ جزء دیگری از پمپ گل کش است که سایر اجزای پمپ را در خود جای می دهد. بدنه پمپ معمولاً از جنس چدن، فولاد ضد زنگ یا پلیمر ساخته می شود.

یاتاقان: یاتاقان ها اجزای دیگری از پمپ گل کش هستند که وظیفه تحمل وزن و اصطکاک اجزای متحرک پمپ را بر عهده دارند. یاتاقان ها معمولاً از جنس برنز یا فولاد ضد زنگ ساخته می شوند.

محفظه آب بندی: محفظه آب بندی جزء دیگری از پمپ گل کش است که از نشت سیال از پمپ جلوگیری می کند. محفظه آب بندی معمولاً از جنس لاستیک، اورینگ یا فولاد ضد زنگ ساخته می شود.

نحوه کار پمپ گل کش به شرح زیر است:

موتور پمپ، روتور را به حرکت در می آورد. روتور، پروانه را به حرکت در می آورد. پروانه، سیال را به داخل پمپ می کشد و سپس آن را به سمت خروجی پمپ پرتاب می کند.

پمپ های گل کش در صنایع مختلف مانند کشاورزی، ساختمان سازی، معدن و پالایشگاه ها استفاده می شوند. در کشاورزی، از پمپ های گل کش برای آبیاری زمین های کشاورزی، انتقال فاضلاب دامداری ها و تخلیه آب از کانال ها استفاده می شود. در ساختمان سازی، از پمپ های گل کش برای تخلیه فاضلاب ساختمان ها، انتقال بتن و خاکبرداری استفاده می شود. در معدن، از پمپ های گل کش برای تخلیه آب از معادن، انتقال مواد معدنی و تهویه معدن ها استفاده می شود. در پالایشگاه ها، از پمپ های گل کش برای انتقال مواد نفتی، انتقال پساب صنعتی و خنک کردن تجهیزات استفاده می شود.

انواع پمپ گل کش 

پمپ های گل کش بر اساس عوامل مختلفی مانند نوع پروانه، تعداد طبقات، نوع نصب و نحوه آب بندی به انواع مختلفی تقسیم می شوند.

انواع پمپ گل کش بر اساس نوع پروانه

پمپ گل کش با پروانه محوری: این نوع پمپ ها دارای پروانه ای هستند که در امتداد محور پمپ قرار دارد. این پمپ ها برای پمپاژ سیالاتی با غلظت متوسط استفاده می شوند.

پمپ گل کش با پروانه شعاعی: این نوع پمپ ها دارای پروانه ای هستند که در زاویه ای نسبت به محور پمپ قرار دارد. این پمپ ها برای پمپاژ سیالاتی با غلظت بالا استفاده می شوند.

پمپ گل کش با پروانه مخلوط کننده: این نوع پمپ ها دارای پروانه ای هستند که ترکیبی از پروانه محوری و شعاعی است. این پمپ ها برای پمپاژ سیالاتی با غلظت متوسط تا بالا استفاده می شوند.

انواع پمپ گل کش بر اساس تعداد طبقات

پمپ گل کش تک طبقه: این نوع پمپ ها دارای یک طبقه پروانه هستند.

پمپ گل کش چند طبقه: این نوع پمپ ها دارای چندین طبقه پروانه هستند. پمپ های چند طبقه برای پمپاژ سیالاتی با غلظت بالا استفاده می شوند.

انواع پمپ گل کش بر اساس نوع نصب

پمپ گل کش افقی: این نوع پمپ ها به صورت افقی نصب می شوند.

پمپ گل کش عمودی: این نوع پمپ ها به صورت عمودی نصب می شوند.

انواع پمپ گل کش بر اساس نحوه آب بندی

پمپ گل کش مکانیکی: این نوع پمپ ها دارای یک یاتاقان مکانیکی هستند که از نشت سیال از پمپ جلوگیری می کند.

پمپ گل کش هیدرولیکی: این نوع پمپ ها دارای یک محفظه آب بندی هیدرولیکی هستند که از نشت سیال از پمپ جلوگیری می کند.

انتخاب نوع پمپ گل کش مناسب

برای انتخاب نوع پمپ گل کش مناسب، باید عواملی مانند نوع سیال، غلظت سیال، میزان دبی مورد نیاز، ارتفاع سر پمپ مورد نیاز و شرایط محیطی را در نظر گرفت.

مزایا و معایب پمپ گل کش

این پمپ‌ها دارای مزایای زیادی بوده و همین امر یکی از عوامل اصلی کاربرد بالای این دستگاه‌ها است. این پمپ ها معایبی نیز دارند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

مزایا

1. پمپ گل کش می تواند سیالاتی با غلظت بالا و حاوی ذرات جامد را پمپاژ کند.
2. پمپ های گل کش می توانند سیالاتی را با غلظت تا 100 درصد پمپاژ کنند. این امر باعث می شود که این پمپ ها برای کاربردهایی مانند آبیاری، تخلیه فاضلاب و انتقال پساب صنعتی که حاوی مقادیر زیادی ذرات جامد هستند، مناسب باشند.
3. برای پمپاژ سیالات با غلظت بالا، پمپ باید بتواند نیروی کافی برای غلبه بر مقاومت سیال را ایجاد کند. پمپ های گل کش با استفاده از نیروی گریز از مرکز، سیال را از داخل پمپ به سمت خروجی پمپ پرتاب می کنند. این امر باعث می شود که این پمپ ها بتوانند سیالاتی با غلظت بالا را پمپاژ کنند.
4. پمپ گل کش دارای طول عمر بالایی است.
5. پروانه های پمپ های گل کش معمولاً از جنس های مقاوم در برابر سایش مانند چدن، فولاد ضد زنگ یا پلیمر ساخته می شوند. این امر باعث افزایش طول عمر پمپ می شود.
6. پروانه های پمپ های گل کش در معرض سایش ناشی از ذرات جامد موجود در سیال قرار دارند. استفاده از مواد اولیه مقاوم در برابر سایش باعث افزایش طول عمر پروانه ها و در نتیجه افزایش طول عمر پمپ می شود.
7. پمپ گل کش مصرف انرژی پایینی دارد.
8. پمپ های گل کش با استفاده از نیروی گریز از مرکز کار می کنند. این امر باعث کاهش مصرف انرژی پمپ می شود.
9. پمپ های گل کش با استفاده از نیروی گریز از مرکز، سیال را از داخل پمپ به سمت خروجی پمپ پرتاب می کنند. این امر باعث می شود که این پمپ ها نسبت به پمپ های دیگر، مصرف انرژی کمتری داشته باشند.

 معایب

1. پمپ گل کش قیمت بالایی دارد.
2. پمپ های گل کش به دلیل استفاده از مواد اولیه مقاوم در برابر سایش، قیمت بالایی دارند.
3. استفاده از مواد اولیه مقاوم در برابر سایش باعث افزایش قیمت پمپ های گل کش می شود. این امر یکی از معایب این پمپ ها است.
4. پمپ گل کش نیاز به تعمیر و نگهداری دوره ای دارد.
5. پروانه های پمپ های گل کش در معرض سایش ناشی از ذرات جامد موجود در سیال قرار دارند. این امر باعث می شود که پروانه ها به مرور زمان دچار سایش شوند و نیاز به تعمیر یا تعویض داشته باشند.

 شیوه نصب پمپ گل کش

نصب پمپ گل کش باید توسط یک متخصص انجام شود. در این بخش به برخی از نکات مهم در نصب پمپ گل کش اشاره می کنیم:

انتخاب محل مناسب برای نصب پمپ

محل نصب پمپ باید سطحی صاف و محکم باشد. همچنین باید توجه داشت که پمپ باید در مکانی نصب شود که دسترسی به آن آسان باشد.

نصب پایه پمپ

پایه پمپ باید به درستی نصب شود تا از تکان خوردن پمپ جلوگیری شود.

اتصال لوله ها

لوله های ورودی و خروجی پمپ باید به درستی و محکم متصل شوند. همچنین باید توجه داشت که جهت جریان سیال در لوله ها باید صحیح باشد.

نصب و راه اندازی پمپ

قبل از راه اندازی پمپ، باید مراحل زیر را انجام دهید:

1. مطمئن شوید که پمپ به درستی نصب شده است.
2. مطمئن شوید که لوله های ورودی و خروجی پمپ به درستی متصل شده اند.
3. مطمئن شوید که جهت جریان سیال در لوله ها صحیح است.
4. مطمئن شوید که پمپ دارای برق و آب کافی است.
5. پمپ را روشن کنید و عملکرد آن را بررسی کنید.

مراحل نصب پمپ گل کش

مراحل نصب پمپ گل کش به شرح زیر است:

1. محل نصب پمپ را انتخاب کنید.
2. پایه پمپ را نصب کنید.
3. لوله های ورودی و خروجی پمپ را متصل کنید.
4. پمپ را به برق و آب وصل کنید.
5. پمپ را روشن کنید و عملکرد آن را بررسی کنید.

نصب پایه پمپ

پایه پمپ باید به درستی نصب شود تا از تکان خوردن پمپ جلوگیری شود. برای نصب پایه پمپ، مراحل زیر را انجام دهید:

1. محل نصب پایه پمپ را مشخص کنید.
2. سطح محل نصب پایه پمپ را صاف کنید.
3. پایه پمپ را در محل مشخص شده قرار دهید.
4. پایه پمپ را با استفاده از پیچ و مهره محکم کنید.

اتصال لوله ها

لوله های ورودی و خروجی پمپ باید به درستی و محکم متصل شوند. برای اتصال لوله ها، مراحل زیر را انجام دهید:

1. انتهای لوله ها را به درستی تمیز کنید.
2. از نوار تفلون یا واشر لاستیکی برای آب بندی اتصالات استفاده کنید.
3. لوله ها را به پمپ وصل کنید.
4. لوله ها را با استفاده از پیچ و مهره محکم کنید.

نصب و راه اندازی پمپ

قبل از راه اندازی پمپ، مراحل زیر را انجام دهید:

1. مطمئن شوید که پمپ به درستی نصب شده است.
2. مطمئن شوید که لوله های ورودی و خروجی پمپ به درستی متصل شده اند.
3. مطمئن شوید که جهت جریان سیال در لوله ها صحیح است.
4. مطمئن شوید که پمپ دارای برق و آب کافی است.
5. پمپ را روشن کنید و عملکرد آن را بررسی کنید.

بررسی عملکرد پمپ

پس از راه اندازی پمپ، عملکرد آن را بررسی کنید. در صورت مشاهده هرگونه مشکل، پمپ را خاموش کنید و با یک متخصص تماس بگیرید.

خرید پمپ گل کش

خرید پمپ گل کش یکی از ملزومات اجرای پروژه‌هایی است که نیاز به انتقال مایعات حاوی مواد جامد دارند. انتخاب این پمپ با توجه به نوع کاربرد و شرایط پروژه باید صورت پذیرد.

عواملی مانند ظرفیت پمپاژ مورد نیاز، نوع، حجم و وزن ذرات جامد، ویسکوزیته سیال، ارتفاع و فشار هد مورد نیاز، در تعیین نوع مناسب پمپ گل کش موثر هستند. همچنین انتخاب پمپی با مصالح با کیفیت و مقاوم در برابر سایش، ضروری است. در کنار قیمت مناسب، باید به گارانتی، خدمات پس از فروش و دوام پمپ توجه نمود تا انتخابی اقتصادی و بهینه صورت پذیرد.